Werking van de weerstand  Deze pagina afdrukken

Een weerstand is een elektrische component die de eigenschap elektrische weerstand heeft. Het is een voorwerp dat dient om elektrische stroom beperkt door te laten. Weerstanden worden gebruikt als onderdeel in elektrische netwerken. Voor zo'n component is er volgens de wet van Ohm een vaste verhouding tussen de aangelegde spanning en de stroom die vloeit. Deze verhouding is de weerstandswaarde, die uitdrukt in welke mate de stroom hinder ondervindt. De weerstandswaarde, kortweg ook weerstand genoemd, wordt uitgedrukt in de afgeleide SI-eenheid Ohm. Een weerstand heeft een waarde van 1 Ohm als een spanning van 1 volt over de component leidt tot een stroom van 1 ampère.

Constructie
Een weerstand ontleent zijn eigenschap aan een weerstandsmateriaal, waarvoor koolstof en metaallegeringen gebruikt worden. De meest voorkomende weerstanden zijn tegenwoordig koolstofweerstanden. Een massaweerstand bestaat volledig uit koolstof. Andere typen zijn uitgevoerd met een koolstoflaagje, al dan niet gespiraliseerd. Weerstanden met weerstandsdraad van een geschikte metaallegering worden gewikkeld om een kern, ten einde voldoende lengte van de draad in een klein volume te kunnen verwerken. Gewikkelde weerstanden hebben het nadeel dat bij hogere frequenties de zelfinductie van de wikkeling niet te verwaarlozen is. Naast precisieweerstanden van weerstandsdraad zijn er ook met een metaalfilm.

Soorten weerstanden

  • Draad weerstanden
  • NTC - koudegeleiders
  • Varistoren - overspanning Afleider
  • Thermistor - warmte geleiders
  • Keramische weerstanden
  • Kool weerstanden
  • Magneet afhankelijke weerstanden
  • Meet weerstanden
  • Metaalfilm weerstanden
  • Ptc weerstanden
  • SMD diklagige weerstanden
  • SMD metaalfilm weerstanden
  • SMD weerstanden
  • SMD-melf weerstanden
  • Varistoren
  • Warmte geleidende weerstanden
  • Weerstands draad
  • weerstands netwerken
Hieronder de weerstand E24-reeks



Voor de E12-reeks laten we de tussenwaarden zoals 1.1, 1.3, 1.6, 2.0, 2.4, 3.0, 3.6, 4.3, 5.1, 6.2, 7.5, 9.1 enz. gewoon weg. Onderaan deze pagina is een voorbeeld te zien.

Tolerantie
Weerstanden kunnen bij productie niet oneindig nauwkeurig op een waarde worden gemaakt, de uiteindelijke waarde wijkt een bepaald percentage af. Dit wordt de tolerantie van de weerstand genoemd. De maximale afwijking in procenten van de aangegeven weerstandswaarde wordt meestal op de weerstand aangegeven met een getal of door middel van een kleurenring. Op kleurgecodeerde weerstanden geeft de meest rechtse band aan welke tolerantie de weerstand heeft. Weerstanden met een zeer kleine tolerantie worden precisieweerstanden genoemd.

Weerstandswaarden
Hoe groter de tolerantie, hoe breder het bereik van de waarde is. Als er een serie weerstanden gewenst is, heeft het alleen zin om twee waarden te fabriceren waarvan het tolerantiegebied elkaar niet overlapt. Op basis van de voorkeursgetallen van Charles Renard zijn voor elektronische componenten, zoals weerstanden, de zogenaamde E-reeksen ontwikkeld. De E3-reeks kent drie waarden in elke decade, bijvoorbeeld tussen 10 en 100 (10, 22, 47). De E192-reeks bevat 192 weerstandswaarden in hetzelfde bereik. De bekendste reeks voor weerstanden is de E12: 10, 12, 15, 18, 22, 27, 33, 39, 47, 56, 68, 82. Weerstanden worden verkocht met standaardwaarden uit deze reeksen tussen enkele µO (micro-Ohm) (voor hogestroommeting) en tenminste 56 GOhm (giga-ohm) (voor bijvoorbeeld hoogspanningsmeting). Deze getallenreeksen vormen bij benadering een meetkundige rij, waardoor de verhouding tussen twee opeenvolgende waarden binnen dezelfde reeks ongeveer constant is. Als het aantal stappen in de reeks n is, dan bedragt deze verhouding ongeveer 101/n. Bij de E12-reeks is dat 101/12 ˜ 1,21. Elke volgende stap in deze reeks is dus ca. 20% hoger. Daaruit blijkt tevens dat een grotere tolerantie dan ±10% voor deze reeks zinloos is.

Maximale werkspanning en vermogen
Een weerstand heeft een maximale werkspanning en vermogen. Boven de maximale werkspanning kan doorslag optreden, wat het einde van de component betekent. Wordt het maximale vermogen overschreden gedurende een te lange tijd zal de weerstand veranderen, in sommige gevallen zelfs dramatisch, doordat de weerstand beschadigd raakt. Hoewel sommige weerstanden specifieke spanningsbeperkingen hebben, worden de meeste grenzen in de toepassing bepaald door het maximum vermogen. Dit hangt af van de bouw van de weerstand, zoals de afmetingen en het materiaal. Grotere weerstanden kunnen meer hitte dissiperen door hun grotere oppervlakte. De gebruikelijke vermogensbeperkingen voor weerstanden gebaseerd op koolstof zijn: 1/8 watt, 1/4 watt, 1/2 watt, 1 watt. Draadgewonden weerstanden en weerstanden gevuld met zand, hebben een veel hogere vermogensbeperking zoals 20 watt. Weerstanden met passieve of actieve koeling kunnen nog veel grotere vermogens verwerken. Zulke weerstanden worden bijvoorbeeld gebruikt om elektromotoren te regelen, zoals in elektrische locomotieven en treinen.

Hieronder een lijst te zien van weerstanden in de E12-reeks