De Schakelingen  Deze pagina afdrukken


Op deze pagina staan een 7-tal schema's die met de bijgeleverde componenten kunnen worden gemaakt. Het zijn een diodetester, elektronisch knipperlicht, metronoom, geleidingstester, geluidsgenerator, licht-donker schakelaar en als laatste een dobbelsteen. De componenten die gebruikt zijn staan in de z.g. componentenlijst en ook hieronder naast de verschillende schema's afgedrukt. Alle schakelingen hieronder zijn uitvoerig getest en werken uitstekend met de bijgeleverde componenten.


1. Diodetester
Met deze tester kun je controleren of een diode nog goed werkt.
  • R1 = weerstand 1 KOhm / T1 = transistor BC 548
  • R2 = weerstand 2,2 KOhm / T2 = transistor BC 548
  • R3 = weerstand 22 KOhm / D1 = de te testen diode
  • R4 = weerstand 1 KOhm / R5 = weerstand 22 KOhm
  • R6 = weerstand 100 KOhm / R7 = weerstand 22 KOhm

 Conditie v/d diode  Schakelaar aan  Schakelaar uit
 Goed  Led uit  Led uit
 Niet aangesloten  Led aan  Led uit
 Kortgesloten  Led uit  Led aan


2. Elektronisch knipperlicht
Dit elektronisch knipperlicht werkt in de wisselwerking: twee LED's moeten automatisch omgeschakeld worden, zodat steeds alleen één van de beide oplicht. Deze symmetrische knipperschakeling noemt men ook een multivibrator. De terugkoppeling gebeurt via twee condensatoren. Bij de elco's moet u op de polariteit letten, opdat de spanning aan de collector gemiddeld hoger is dan aan de tegenoverliggende basis. Klik op onderstaande schakeling (als voorbeeld) voor een opstelling op het breadboard.

De toestand van de schakeling blijft steeds zo lang stabiel, zolang de condensatoren nog omgeladen worden. Daarna kantelt de schakeling in de desbetreffende andere toestand. Met twee elco's van 100 uF bereikt men alleen een minimale knipperfrequentie en wel minder dan 5 keer wisselen in één minuut.

  • R1 en R4 = weerstand 470 Ohm
  • R2 en R3 = weerstand 470 KOhm
  • C1 en C2 = elko 100 uf
  • T1 en T2 = transistor BC 547
  • Led1 = rood 5mm
  • Led2 = groen 5mm


3. Metronoom
Deze schakeling is handig voor iedereen die aan muziek doet. Met behulp van een NE 555 worden pulsen opgewekt. Het tempo is regelbaar met P1. De 555 wekt blokgolven op en geeft deze door aan T1, die vervolgens een transistor aanstuurt.
  • R1 = weerstand 33 Ohm
  • R2 = weerstand 100 Ohm
  • R3 = weerstand 22 KOhm
  • C1 = elko 10 uf / 16 volt
  • P1 = instelpotentiometer 250 KOhm
  • IC1 = NE 555 timer
  • T1 = transistor BD 136
  • Lsp = luidspreker 8 Ohm 0,5 watt


4. Geleidingstester
Deze kleine geleidingstester zou eigenlijk bij iedere elektronicus in de gereedschapskist moeten liggen. Je kunt er onderdelen als weerstanden, condensatoren, diodes, etc. mee testen. T1 en T2 vormen een Darlington. Daardoor hoeft er maar een kleine basisstroom te lopen en de LED gaat al branden. De tester is geschikt voor weerstanden tot 2 MW. De tester is ook geschikt voor condensatoren.


Wanneer een condensator op de aansluitpennen wordt aangesloten, zal de LED, afhankelijk van de capaciteit, kort oplichten om daarna te doven. Let bij elco's wel op de polariteit. De schakeling is zo gevoelig dat de LED ook gaat branden als de contacten met de vingers worden aangeraakt. Let erop dat dit tijdens het testen niet gebeurt.

  • R1 = weerstand 10 KOhm
  • R2 = weerstand 220 Ohm
  • R3 = weerstand 100 KOhm
  • R4 = weerstand 1 MOhm
  • T1 en T2 = transistor BC 547b
  • D1 = led rood 5mm


5. Toongenerator
Dit kleine toongeneratortje kan gebruikt worden voor testdoeleinden. Het levert een sinusvorming signaal. De generator heeft slechts twee transistoren, een weerstand en twee condensatoren. De opbouw is dus niet moeilijk. Met de instelpotmeter P1 kan de hoogte van het signaal worden gewijzigd.


Uit metingen met hetzelfde programma is gebleken dat de schakeling met een 8 Watt luidspreker een frequentie-bereik heeft van 280 Hz tot 3400 Hz. Bij een grotere belasting aan de uitgang wordt de frequentie lager.

  • R1 = weerstand 100 KOhm
  • C1 = condensator 100 nf
  • C2 = condensator 10 nf
  • P1 = instelpotentiometer 10 KOhm
  • T1 = transistor BC 557b
  • T2 = transistor BC 547b
  • Lsp = luidspreker 8 Ohm 0,5 watt


6. Licht-donker schakelaar
Deze schakeling wordt vaak gebruikt bij buitenlampen die als het begint te schemeren de verlichting aan springt. In dit geval zal de luidspreker gaan zoemen.

  • R1 = weerstand 100 KOhm
  • R2 = weerstand 100 Ohm
  • R3 = weerstand 1 MOhm
  • R4 = LDR (Light Dependent Resistor)
  • C1 = condensator 1000 pf (1 nf)
  • IC1 = timer NE 555
  • Lsp = luidspreker 8 Ohm 0,5 watt


7. Dobbelsteen
Deze schakeling maakt gebruik van twee IC's, IC1 555 en IC2 CD4017. IC-555 wordt gebruikt als blokgolf generator, en IC (CD 4017) als een teller. Als schakelaar S1 wordt ingedrukt zal één van de 6 Leds oplichten. Kansen voor elke LED is 100/6 = 16,66%. IC 555 genereert simpelweg klok voor CD 4017, en de klokfrequentie wordt gecontroleerd door R1 en C1. Counter CD 4017 begint met tellen vanaf 0 t/m 9 die hoge spanning op elk van de 10 pins (een na de ander). De hoogspanning verschuift van de ene naar de andere pin op elke positieve flank van de klok.

Aangezien in ons circuit pin-5 is kortgesloten met pin-15 (reset), wordt de teller gereset na het bereiken van 6, en weer begint bij 0. Als S1 wordt ingedrukt, IC 555 genereert klok voor CD 4017. Deze klok staat CD 4017 om van 0 tot 6 tellen door de invoering hoge spanning op elk van de 6 pinnen (een na de ander). Deze 6-pins zijn aangesloten op 6 LEDs. Wanneer S1 wordt losgelaten, krijgt hoge spanning aangelegd aan een van de 6-pins, en dit wordt de uitgang van de dobbelstenen.


Componenten die nodig zijn...

  • R1 = weerstand 22 KOhm
  • R2 = weerstand 12 KOhm
  • IC1 = 555 timer
  • IC2 = CD 4017
  • C1 = condensator 22 nf
  • Leds = 6 leds (rood)
  • S1 = drukschakelaar