Draaispoelmeters  Deze pagina afdrukken


Een draaispoelmeter is een analoog elektrisch meetinstrument dat een gelijkstroom meet en afhankelijk van de grootte van die stroom een bepaalde wijzeruitslag geeft. Als de gemeten stroom op zijn beurt een functie is van een andere grootheid, is de wijzeruitslag dus een maat voor die grootheid. Links zien we de werking van een draaispoelmeter en rechts een toepassing daarvan in een analoge multimeter.

Een draaispoelmeter is opgebouwd uit een aan een as bevestigd draaibaar spoeltje dat zich in het magnetisch veld bevindt van een permanente magneet. De elektrische aansluiting met het draaibare spoeltje geschiedt via twee tegengestelde veertjes van fosforbrons. De veertjes zijn tegensteld gewikkeld om de temperatuursinvloed te beperken. Zodra het spoeltje op een spanningsbron wordt aangesloten gaat er door het spoeltje een stroom vloeien. Hierdoor ontstaat er een tweede magnetisch veld en zullen er aantrekkende en afstotende krachten op het spoeltje ontstaan, immers de noordpool veroorzaakt door de spoel wordt aangetrokken door de zuidpool van de magneet. Door deze Lorentzkrachten zal het spoeltje gaan draaien. De tegenwerking wordt veroorzaakt door de kleine veertjes op de as waarop de spoel is gemonteerd. De evenwichtsituatie tussen de magnetische kracht en de door de veertjes uitgeoefende kracht is een maat voor de grootte van de stroom die door het spoeltje loopt. De demping van de wijzer geschiedt door wervelstromen. Door de opbouw valt de draaispoelmeter in de categorie elektromagnetische meters.

Draaispoelmeters die als meetinstrument worden gebruikt zijn vrijwel altijd voorzien van een spiegel om parallaxfouten te voorkomen. Een speciale uitvoering is de spiegelgalvanometer, waarbij in plaats van een wijzer een miniatuurspiegeltje op het spoeltje is gemonteerd, dat een lichtbundel reflecteert op een lichtdoorlatende schaal. Met dit type meter kon een grote nauwkeurigheid en een redelijke snelheid bereikt worden. Een draaispoelmeter heeft over het algemeen een lage inwendige weerstand en een regelmatige (lineaire) schaalverdeling. Een draaispoelmeter is richtinggevoeling en daarmee uitsluitend geschikt voor meten van een gelijkstroom (DC). Om de meter voor wisselstroom te kunnen gebruiken dient de aangesloten wisselstroom eerst gelijkgericht te worden.

VU-meters

Een VU-meter is een meter die de sterkte van een signaal weergeeft in volume units (volume-eenheden). Er zijn twee soorten VU-meters; analoge en digitale. Analoge VU-meters werken door middel van een draaispoelmeter met een naald die over een wijzerplaat beweegt. Digitale VU-meters werken meestal met een rijtje leds, maar soms ook met een Vacuum Fluorescent Display of een lcd. Sommige digitale VU-meters kunnen de pieken vasthouden, er blijft dan voor ongeveer één seconde een balkje of ledje op het maximale niveau staan en valt daarna weer terug.

VU-meters worden gebruikt in audio-apparatuur zoals cassetterecorders en bandrecorders. Het doel is om de gebruiker een indicatie te geven van de sterkte van een op te nemen signaal zodat die optimaal ingesteld kan worden (een te laag niveau geeft een nodeloze verslechtering van de signaal-ruisverhouding, een te hoog niveau geeft vervorming van het geluid).